مشاوره براي انتخاب رشته يا تجارت؟

حتي برخي پا را فراتر از اين گذاشته‌اند و در تبليغ خود گفته‌اند: « امکان مقايسه داوطلب با ديگر داوطلبان در کنکور سراسري 94»!

يعني آنها مي‌توانند از وضعيت تمامي داوطلبان امسال اطلاع داشته باشند و براساس آن انتخاب رشته نمايند! ادعايي که حتي سازمان سنجش آموزش کشور نيز تا کنون مطرح نکرده است. براستي چگونه ممکن است که يک نفر يا يک گروه، از وضعيت تمامي داوطلبان همان سال مطلع شود؟ در حالي که اطلاع از وضعيت تمامي داوطلبان سال‌هاي گذشته نيز تنها در اختيار سازمان سنجش آموزش کشور است و از همين رو، نرم افزار سازمان سنجش از ساير نرم افزارهاي انتخاب رشتۀ موجود، اطلاعات جامع‌تر و دقيق‌تري دارد.

 برخي از مؤسسات نيز، ضمن بازي با کلمات و استفاده از اصطلاحات، تلاش مي‌کنند تا به داوطلبان بقبولانند که کاري که انجام مي‌دهند، علمي، با کيفيتي بسيار خوب و خارج از توان شخصي يک داوطلب است؛ براي مثال، در يکي از تبليغ ها آمده است: « سورت رشته- شهرها تحت نظارت عملکردي الگوريتم تعيين مطلوبيت رشتهشهر» يا «روش ماتريس متقاطع روش انحصاري دکتر ... است» و «سنجش بر اساس معدل داوطلب (جديد) با خروجي هاي متفاوت»؛ لفّاظي هايي که هيچ کمکي به داوطلب براي شناخت رشته ها و دانشگاه‌ها و در نهايت يک انتخاب رشته صحيح و قابل قبول نمي‌کند؛ براي مثال، اين شعار آخري براستي نامفهوم است؛ زيرا معدل داوطلب در رتبه وي لحاظ مي‌شود و کارنامه‌اي که در دست داوطلب است، بر اساس 75 درصد نمره آزمون و 25 درصد تاثير معدل کتبي نمرات نهايي داوطلب است؛ پس سنجش بر اساس معدل داوطلب با خروجي‌هاي متفاوت چه معنايي دارد؟

تبليغات دوم: انتخاب رشته دستي

«سراغ انتخاب رشته کامپيوتري نرويد.سراغ افراد کم تجربه که شناختي از دانشگاه­ها، رشته ها و ..ندارند،  نرويد.
انتخاب رشته ...تنها انتخاب رشته‌اي است که توسط مدرس دانشگاه تهران و به صورت دستي در چند جلسه  انجام مي شود.»

محتواي تبليغات مراکزي که به انتخاب رشته دستي اعتقاد دارند، کم و بيش همان است که ذکر گرديد.

اين دسته از تبليغات معتقدند که مي‌توانند با مشاوره حضوري، انتخاب رشتۀ دقيق تري ارايه دهند؛ اما مشکل اين است که در اين نوع تبليغات نيز بيشتر به بازاريابي توجه مي شود تا دادن اطلاعاتي دقيق و ضروري به داوطلبان؛ براي مثال، مي‌گويند: انتخاب رشته ويژه براي رتبه هاي زير 1000 يا رتبه هاي بالاي 88 هزار در گروه‌هاي تجربي، رياضي و انساني.

اين در حالي است که اکثر قريب به اتفاق رتبه هاي زير 1000 موقعيتشان روشن است؛ يعني مي توانند با توجه به علاقه خود، رشته‌هايشان را به ترتيب اولويتي که تمايل دارند، انتخاب کنند (توجه داشته باشيد که هر داوطلب مي‌تواند 150 انتخاب داشته باشد و عقب يا جلو تر زدن يک رشته تاثيري در پذيرش ندارد؛ يعني اگر رتبه داوطلبي 800 شده باشد و رشته علوم سلولي مولکولي تهران  را در فرم انتخاب رشته‌اش به عنوان هشتادمين انتخاب خود آورده باشد و داوطلب ديگري با رتبه 801 رشته علوم سلولي مولکولي تهران را به عنوان اولين انتخاب در فرم انتخاب رشته اش درج کرده باشد، در صورتي که رشتۀ علوم سلولي مولکولي دانشگاه تهران ظرفيت داشته باشد، اولويت بارتبه  800 است.)

رتبه‌هاي بالاي 88 هزار هم وضعيتشان روشن است. وقتي در سال گذشته در کل کشور، کمتر از 43 هزار نفر در گروه آزمايشي علوم رياضي و فني در رشته‌هاي روزانه پذيرفته شده‌اند و در گروه آزمايشي علوم تجربي اين تعداد به کمتر از 42 هزار نفر مي‌رسد و در گروه آزمايشي علوم انساني اين تعداد 17 هزار نفر هستند (رشته‌هاي روزانه شامل تمامي رشته‌هاي روزانه دوره دکتري حرفه‌اي، کارشناسي‌ارشد، کارشناسي و کارداني در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالي کل کشور مي‌شود)، مي‌توان متوجه شد که کسي که رتبه بالاي 80 هزار بياورد در هيچ يک از رشته‌هاي روزانه و به احتمال قوي شبانه پذيرفته نخواهد شد و حتي شايد اجازه انتخاب رشته‌هاي روزانه و شبانه را نيز نداشته باشد و تنها بايد رشته­هاي دانشگاه­هاي پيام نور، غير انتفاعي يا رشته بدون آزمون را انتخاب کند. اگر هم داوطلبي تصور مي‌کند که به دليل رتبه بالا( چند ده هزاري ) بايد حتماً به مرکز خاصي مراجعه کند تا بتواند در دانشگاه­ها و مراکز آموزش عالي پذيرفته شود، بايد گفت که در چند سال اخير مسؤولان سازمان سنجش آموزش کشور بارها اعلام کرده‌اند که همۀ داوطلبان، حتي افرادي که کنکور نداده­اند، امکان انتخاب رشته دارند و مي­توانند در دانشگاه پذيرفته شوند.

 

چه بايد کرد؟

سال‌ها پيش، داوطلبان فقط امکان وارد کردن 14 رشته را در فرم انتخاب رشته داشتند؛ در نتيجه، داوطلبان بايد با توجه و رتبه و وضعيت خود، با دقت بسيار انتخاب رشته مي­کردند و مواظب بودند که حتي يک انتخاب خود را بي حساب به هدر ندهند؛ اما در حال حاضر هر داوطلب در فرم انتخاب رشته امکان 150 انتخاب دارد و  در واقع حساسيت انتخاب رشته مثل گذشته نيست. امروزه فقط مهم اين است که هر داوطلب با توجه به علايق، توانايي‌ها و شرايط خود (توجه به  دانشگاه،شهرودور‌ه‌هاي تحصيليکه انتخاب مي‌کند)، انتخاب رشته نمايد؛ چون همان طور که پيش از اين گفتيم، اولويت‌بندي هيچ نقشي در پذيرش ندارد و فقط بيانگر اولويت علاقه‌مندي داوطلب است؛ يعني داوطلب با توجه به علايق خود، بترتيب، کد رشته محل‌هاي مورد علاقه اش را در فرم انتخاب رشته وارد مي‌کند. البته بعضي از رشته‌ها، همان طور که در دفترچه راهنماي شماره 2 آزمون سراسري ذکر شده است، شرايط خاصي دارد که بايد هنگام انتخاب رشته هاي مورد نظر به آنها توجه کرد.

از همين رو، فقط مطالعه دفترچه راهنماي سازمان سنجش براي انتخاب رشته کفايت مي‌کند و نيازي نيست که به مراکز انتخاب رشته مراجعه کنيد. اگر هم مايليد که اطلاعات بيشتري درباره رشته‌هاي دانشگاهي کسب کنيد مي‌توانيد کتاب «آشنايي بيشتر با رشته‌هاي دانشگاهي»، منتشر شده از سوي انتشارات تعاوني سازمان سنجش آموزش کشور را مطالعه نماييد. براي اطلاع از وضعيت دانشگاه‌هاي کشور نيز بهترين گزينه، سايت‌هاي دانشگاه‌ها هستند، و در نهايت اگر فکر مي‌کنيد که حتماً بايد بدانيد که در چه محدوده رشته‌هايي پذيرفته خواهيد شد، نرم افزار سازمان سنجش آموزش کشور، دقيق‌ترين اطلاعات را در اختيار شما مي‌گذارد؛ زيرا با توجه به نتايج کليه داوطلبان سال هاي گذشته اين نرم افزار تهيه شده است (قريب به اتفاق مراکز انتخاب رشته اطلاعات خود را از طريق همين نرم افزار کسب مي­کنند و بعد براي يک انتخاب رشته رقم هاي نجومي از داوطلبان مي گيرند)؛ هر چند که سازمان سنجش نيز معتقد است که نمي‌توان نتايج هيچ نرم افزاري، حتي نرم افزار سازمان سنجش، را صد درصد دانست؛ چون شما، همان طور که پيش از اين گفته شد، بر اساس نتايج داوطلبان  سال يا سال‌هاي گذشته انتخاب رشته مي‌کنيد و امکان دارد که داوطلبان در سال جاري هنگام انتخاب رشته به گونه‌اي متفاوت عمل کنند و يک رشته نسبت به سال قبل مطلوب‌تر شده يا کمتر مورد استقبال داوطلبان قرار گيرد . همچنين ظرفيت‌هاي دانشگاه­ها هر سال تغيير مي‌کند و حتي گاهي اوقات يک رشته در سراسر دانشگاه‌هاي کشور حذف مي‌شود يا رشته جديدي اضافه مي گردد.

نکته مهم

بسياري از داوطلبان براي پر کردن فرم انتخاب رشته به کافي نت­ها مراجعه مي­کنند.  برخي از کافي نت‌ها به دليل حجم زياد مراجعه کنندگان  به داوطلبان پيشنهاد مي‌دهند که فرم پيش نويس را تحويل آنها داده تا آنها انتخاب رشته را انجام دهند و دو روز بعد براي اطمينان از انجام انتخاب رشته مراجعه نمايند . متاسفانه برخي از اوقات، داوطلبان  هنگام مراجعۀ دوباره، فرم انتخاب رشته را بررسي نمي‌کنند و در نتيجه گاه به اشتباه در کد رشته محلي پذيرفته مي‌شوند که آن را انتخاب نکرده بوده‌اند، و يا آنکه رشته مورد نظرشان توسط کافي‌نت‌ها در فرم انتخاب رشته درج نشده است؛ از همين رو، به داوطلبان تاکيد مي‌شود که حتماً يک کپي از  فرم انتخاب رشته خود تهيه و آن را کنترل کنند و در صورت بروز اشتباه، آن را تصحيح نمايند. 

 

 

 

برخي از مؤسسات، ضمن بازي با کلمات و استفاده از اصطلاحات، تلاش مي‌کنند تا به داوطلبان بقبولانند که کاري که انجام مي دهند، علمي، با کيفيتي بسيار خوب و خارج از توان شخصي يک داوطلب است؛ براي مثال، در يکي از تبليغ ها آمده است: « سورت رشته- شهرها تحت نظارت عملکردي الگوريتم تعيين مطلوبيت رشته- شهر»