جمع‌بندی زیست‌شناسی سال دوم
در اين مطلب مجموعه‌اي از نكات كتاب زيست و آزمايشگاه 1 آورده شده است. اميدواريم مطالعه‌ي آن به آمادگي شما براي آزمون بعدي كمك كند.
كلسترول توسط شبكه‌ي آندوپلاسمي صاف ساخته مي‌شود و اگر سلول جانوري باشد مي‌تواند در غشاي آن قرار گيرد.
همه‌ي كانال‌هاي پروتئيني در غشا به مولكول‌هاي آب اجازه‌ي عبور مي‌دهند.
ميكروتوبول‌ها ساختارهاي سلولي يوكاريوتي هستند و در هيچ باكتري وجود ندارند.
هر باكتري داراي پيلي ريبوزوم دارد.
ريبوزوم‌هاي باكتريايي مشابه ريبوزوم‌هاي درون كلروپلاست و ميتوكندري بوده و با ريبوزوم موجود در سيتوسل و چسبيده سطح شبكه‌ي آندوپلاسمي سلول‌هاي يوكاريوتي متفاوت هستند.
بافت ماهيچه‌اي صاف از سلول‌هاي رشته‌اي دوكي شكل و غير منشعب ساخته مي‌شود و درون شبكه‌ي ساركوپلاسمي آن مقدار زيادي كلسيم ذخيره مي‌باشد.
بسياري از سلول‌هاي بخش خارجي پوست ساقه‌ي جوان كلانشيمي هستند و مي‌توانند ديواره‌ي نخستين ضخيمي داشته باشند.
از آنجايي كه غلظت مواد غذايي قابل جذب در غذاهاي گياهي، به نسبت كمتر از مواد جانوري و گوارش مواد گياهي دشوارتر است، طول لوله‌ي گوارش علف‌خواران بلندتر از گوشتخواران است.
در ملخ بر خلاف اغلب جانوران روده مسئول جذب مواد غذايي نيست و وظيفه‌ي آن جذب آب و فشرده‌تر كردن مواد غذايي است.
سيرابي نزديك‌ترين بخش معده‌ي گاو و روده نزديك‌ترين بخش لوله‌ي گوارش گاو به دم جانور است.
جريان هواي درون شش‌هاي پرندگان يك طرفه و از عقب به جلو ولي درناي پرندگان دو طرفه است.
از هر بطن قلب در انسان يك سرخرگ خارج مي‌شود. سرخرگ ششي خون تيره و سرخرگ آئورت خون روشن را خارج مي‌كند. چهار سياهرگ ششي خون روشن را به دهليز چپ و دو بزرگ سياهرگ خون تيره را به دهليز راست وارد مي‌كنند.
ديواره‌ي لوله‌هاي هوايي بزرگ شامل ناي و نايژه‌ها داراي حلقه‌هاي غضروفي زيادي است كه مجراي آن‌ها را هميشه باز نگه مي‌دارد ولي در ديواره‌ي نايژك‌هاي انتهايي حلقه‌هاي غضروفي وجود ندارد. در بيماري آسم نايژك‌ها كه فاقد حلقه‌ي غضروفي هستند تنگ مي‌شوند و تنفس را مشكل مي‌كنند.
ويژگي‌هاي خرچنگ دراز:
گردش خون باز دارد. (فاقد شبكه‌ي مويرگي كامل است)
همولنف دارد.
يك قلب دريچه‌دار دارد. (برخلاف كرم خاكي كه چندين قلب لوله‌اي دارد)
در هنگام استراحت قلب خون از راه دريچه‌ها به قلب باز مي‌گردد.
از قلب جانور خون روشن عبور مي‌كند.
فعاليت ترشحي غدد معده:
غدد بالاتر از پيلور ترشح آنزيم، اسيد كلريدريك و فاكتور داخلي معده را بر عهده دارند.
غدد مجاور پيلور ترشح آنزيم به درون معده و ترشح گاسترين به درون خون را بر عهده دارند.
كيتين: پلي‌ساكاريدي ساختاري كه در اسكلت خارجي بندپايان و ديواره‌ي سلولي قارچ‌ها وجود دارد.
كوتين: تركيبي ليپيدي و پلي‌مري از اسيدهاي چرب طويل است كه اغلب از سلول‌هاي روپوستي گياه ترشح مي‌شود.
كراتين: نوعي پروتئين ساختاري است كه در پوست و مو وجود دارد.
كراتينين: از مواد دفعي بدن و حاصل از متابوليسم در سلول‌هاي ماهيچه‌اي است.
دم و بازدم در پرندگان:
دم: هواي تهويه نشده وارد كيسه‌هاي هوايي عقبي مي‌شود، 30% هواي تهويه نشده مستقيما وارد شش‌ها مي‌شود، هواي تهويه نشده حاصل از دم قبلي وارد كيسه‌هاي هوايي پيشين مي‌شود.
بازدم: هواي تهويه نشده از كيسه‌هاي هوايي عقبي وارد شش‌ها مي‌شود، هواي تهويه شده از كيسه‌هاي هوايي پيشين خارج مي‌شود.
پرنده وقتي عمل دم را انجام مي‌دهد از 100% هواي تهويه نشده‌اي كه به ناي وارد مي‌كند 70% را به كيسه‌هاي هوايي عقبي مي‌فرستد و در همان زمان 70% هواي تهويه شده (داراي اكسيژن كم) دم قبلي را از شش‌ها به كيسه‌ي هوادار پيشين مي‌فرستد.
ويژگي‌هاي عمومي حشرات:
تنفس نايي دارند، گردش خون باز دارند، مواد دفعي نيتروژن‌دار را به صورت اوريك اسيد دفع مي‌كنند و اسكلت خارجي از جنس كيتين دارند.
در ماهي و كرم خاكي، خون تيره از قلب عبور مي كند ولي در خرچنگ دراز خون عبوري از قلب روشن (اكسيژن‌دار) است. در ضمن رگ خروجي از قلب (بدون توجه به تيره و يا روشن بودن خون موجود در آن) سرخرگ و رگ ورودي به آن سياهرگ است.
به دليل بافت پيوندي عايق بين ميوكارد دهليز و بطن، انتشار تحريك از دهليز به بطن فقط از طريق بافت گرهي صورت مي‌گيرد.
در قلب سرعت انتشار تحريك الكتريكي در گرهي دهليزي بطني و الياف (سلول‌هاي ماهيچه‌اي) ديواره‌ي بين دو بطن نسبتا كم و در شبكه‌ي گرهي ديواره‌ي ميوكارد زياد است به طوري كه تحريك به طور همزمان ماهيچه‌ي هر دو بطن را فرا مي‌گيرد.
زمان‌هاي ايجاد صداهاي قلب با توجه به عملكرد اين اندام:
صداي اول حاصل بسته شدن دريچه‌هاي دولختي (بين دهليز چپ و بطن چپ) و سه لختي (بين دهليز راست و بطن راست) است.
صداي دوم حاصل بسته شدن دريچه‌هاي سيني شكل (در ابتداي سرخرگ ششي و آئورت) است.
بلافاصله پس از شنيدن صداي اول قلب (بسته شدن دريچه‌هاي دهليزي-بطني) در يك فرد سالم فشار خون در بطن رو به افزايش مي‌گذارد و دريچه‌هاي سيني شكل باز مي‌شوند تا خون از بطن‌ها خارج شود ولي در دهليزها خون جمع مي‌شود.
سلول‌هاي بنيادي مغز استخوان مسئول ساخت سلول‌هاي خوني از جمله گلبول‌هاي قرمز هستند، پس سلول هدف هورمون اريتروپويتين (محرك توليد گلبول‌هاي قرمز) كه از كبد و كليه ترشح مي‌شود سلول‌هاي بنيادي مغز استخوان مي‌باشد.
ماكروفاژها مي‌توانند طول عمر بيشتر از لنفوسيت داشته باشند زيرا آن‌ها مي‌توانند بيش از يك سال زنده بمانند.
حركت آب در عرض ريشه‌ي گياهان:
مسير غير پروتوپلاستي (نيروي هم چسبي)
مسير پروتوپلاستي ( اختلاف فشار اسمزي)
گلومرول‌ها، مويرگ‌هايي هستند كه در دو طرف خود سرخرگ دارند و نه سياهرگ.
انواع فرايندهاي تشكيل ادرار:
ترشح: فقط انتقال فعال
بازجذب: انتقال فعال و انتقال غير فعال
تراوش: فشار خون
بازجذب NaCl و بيكربنات در كليه به صورت فعال و غير فعال صورت مي‌گيرد، باز جذب گلوكز و آمينواسيدها تنها به صورت فعال انجام مي‌شود. بازجذب آب و اوره فقط به صورت غير فعال است.
استخوان جناغ يك استخوان پهن مي‌باشد و در بخش مياني آن بافت اسفنجي كه حاوي مغز قرمز استخوان است وجود دارد.
بافت استخواني در ماده‌ي زمينه‌اي خود كلسيم و كلاژن دارد.
ويژگي‌هاي استخوان ران:
از نوع استخوان‌هاي دراز است.
تنه‌ي استخوان از نوع بافت متراكم است و دو سر استخوان بافت اسفنجي وجود دارد.
درون بخش متراكم حفره‌اي وجود دارد كه توسط سيستم‌هاي هاورس احاطه شده است و در آن مغز زرد استخوان وجود دارد.
در بافت اسفنجي دو سر استخوان مغز قرمز وجود دارد.
در مغز قرمز آن خون سازي (توليد سلول‌هاي خوني) انجام مي‌گيرد.
بافت پيوندي رشته‌اي اين استخوان را احاطه مي‌كند.
رگ‌هاي خوني با نفوذ در بافت پيوندي رشته‌اي اطراف استخوان، وارد استخوان مي‌شوند.
حركات گياه:
الف) غير فعال: عامل اين نوع حركات در گياه غير زيستي است. (مثل باز شدن هاگدان)
ب) فعال: خودبه‌خودي، القايي
ج) تاكتيكي: مانند حركت آنتروزوئيد خزه و سرخس به سمت تخم‌زا
د) تنجشي: شب تنجي، بساوش تنجي، لرزه تنجي
تشکر شده:
کانال آلم